Dom i ogród

Jak zrobić tani, skuteczny, drewniany kompostownik?

Kompost jest jednym z najlepszych nawozów naturalnych. Powinny to wiedzieć szczególnie osoby, które uprawiają w swoich ogrodach rozmaite rośliny. Jednak, zamiast kupować gotowy, dojrzały kompost, można wyprodukować swój własny, lecz wpierw potrzebny do tego będzie kompostownik.

W tym poradniku podpowiemy, w jaki sposób zrobić własny, prosty kompostownik. Co więcej, będzie on ekologiczny, bo wykonany z drewnianych elementów. Przeczytaj poradnik już teraz!

Kompostownik domowy – dlaczego się przydaje

Kompostowanie w domowym ogrodzie jest prostą czynnością, z którą poradzi sobie nawet osoba mało doświadczona w tego typu czynnościach. Sam ogród bez kompostownika uznaje się za niekompletny, a szczególnie uważają tak osoby, posiadające dosyć rozbudowaną świadomość ekologiczną.

Kompostowanie ma ogromne zalety, otóż przede wszystkim pozwala utrzymać porządek w ogrodzie, bo jak wiadomo, do kompostownika wrzucać można resztki roślinne i nie martwić się tym, że zaśmiecają działkę. Mówiąc więcej, dzięki kompostownikowi, zagospodarować można również odpady kuchenne. Są to dwie zalety kompostownika, lecz na tym nie koniec.

Przede wszystkim, uprawiając w ogrodzie rośliny, te potrzebują dobrej jakościowo gleby, która jest bogata w składniki odżywcze i mineralne. Wyprodukowany kompost jest niezwykle wartościowym nawozem (dodatkowo w pełni ekologicznym), powstającym w naturalnym procesie przemiany materii organicznej. Wyprodukowany materiał organiczny przyczynia się do tego, że rośliny zaopatrywane są w niezbędne składniki pokarmowe i mineralne, co zdecydowanie wpływa na lepszy wzrost. Atutem jest także to, że w przypadku stosowania naturalnego kompostu, nie ma możliwości podania go zbyt dużej dawki, tak jak czasami ma się to w przypadku nawożenia sztucznym nawozem. Kompost wykonany z odpadów organicznych i nie tylko przywraca glebie odpowiednie parametry i przyczynia się do odbudowy specyficznej mikroflory.

warzywa

Jak zrobić kompostownik domowy i jakie są ich rodzaje

Zanim przejdziemy do tego, jak zrobić domowy kompostownik, najpierw sprawdźmy, jakie występują rodzaje. Otóż wymienić można:

  • Kompostowniki otwarte – czyli te, które składają się z bocznych ścian i nie mają pokrywy.
  • Kompostowniki zamknięte – czyli te, które posiadają ściany boczne i pokrywę z otworem.
  • Kompostowniki obrotowe, rotacyjne – czyli takie o wyglądzie beczki osadzonej na konstrukcji, która umożliwia obracanie.
  • Kompostownik balkonowy – o nim też warto wspomnieć. To taki, który jest bardzo mały i można umieścić go na balkonie (może to być gotowy pojemnik np, ażurowy pojemnik). Używa się go do nawożenia np. roślin ozdobnych.

Wymienione wyżej rodzaje kompostowników opisane są jedynie po krotce!

Ze względu na materiał, z jakiego można stworzyć kompostownik, wymienia się:

  • kompostowniki plastikowe,
  • kompostownik murowany,
  • kompostownik z palet, drewna

i inne. Warto dodać, że murowany kompostownik najczęściej wykonany jest z cegły. W tym poradniku przedstawimy, jak zrobić kompostownik wykonany z drewna, a jak wiadomo, zalicza się w to również ten, wykonywany z palet.

Jak zrobić kompostownik drewniany

Aby zbudować mały kompostownik domowy niezbędne będą materiały takie jak:

  • cztery drewniane paliki (np. o długości około 100-140 centymetrów),
  • kilka desek (np. o długości 100-120 centymetrów),
  • folia, najlepiej czarna (opcjonalnie),
  • siatka (opcjonalnie),
  • worek torfu, gałęzie i nie tylko.

Kolejność prac:

  1. Na samym początku należy wytyczyć teren, gdzie postawimy kompostownik, a kolejno oczyścić go.
  2. Chętni, mogą umieścić kompostownik po części w ziemi (np. około 40 centymetrów), w takim przypadku, należy wykopać odpowiedni dołek (jest to krok opcjonalny!).
  3. Jeżeli teren został wyrównany, należy wbić paliki w czterech rogach.
  4. Po wbiciu palików należy sprawdzić, jak wysoka jest konstrukcja (optymalnie powinno być to około 100 centymetrów, uwzględniając rozmiar materiałów, jak podane powyżej).
  5. Do palików należy przymocować siatkę (z trzech stron). Do siatki należy przytwierdzić folię (jest to opcjonalny krok)
  6. Jedną pozostawioną ścianę należy pokryć deskami. Te umieszcza się od wewnątrz. Jeżeli nie umieścimy w kompostowniku folii oraz siatki, wszystkie ściany należy pokryć deskami. Między deskami warto, zostawiać niewielkie otworzy, dzięki czemu zapewnimy cyrkulację powietrza.
  7. Deski należy odpowiednio skrócić, aby były dopasowane do palików.
  8. Po wykonaniu prac można zaimpregnować drewniane elementy, w celu zwiększenia ich odporności na warunki atmosferyczne.
  9. Na spód kompostownika należy ułożyć odpowiednio wszystkie materiały (więcej informacji na ten temat w dalszej części poradnika).

Tak przygotowany kompostownik, jest od razu gotowy do używania. Warto mieć na uwadze, aby co jakiś czas wymieniać folię, która może się uszkadzać. Co więcej, dobrze jest zdecydować się na folię perforowaną, która zwiększy temperaturę w kompostowniku, a to przełoży się na szybszy rozkład odpadów i aktywność mikroorganizmów.

Kompostownik z palet

Warto wspomnieć kilka słów, na temat tego rodzaju kompostownika. Otóż jest on jedną z najprostszych i najtańszych konstrukcji do wykonania. Wystarczy kilka starych palet i trochę zmysłu majsterkowicza. Dobrze jest mieć na uwadze, że niezabezpieczone palety przed warunkami atmosferycznymi po jakimś czasie mogą słabo się prezentować. Aby zachować estetyczny wygląd, taki kompostownik również należy odpowiednio zabezpieczyć.

Być może ktoś zastanawia się, ile kosztuje kompostownik domowy? Okazuje się, że czasami nie kosztuje nic. Wystarczy niekiedy wykorzystać stare drewniane elementy i to wszystko!

kompostownik z palet

Gdzie ustawić kompostownik

Najczęściej kompostowniki ogrodowe zaleca się ustawiać w miejscach bezpiecznych od mocnego słońca, czy wiatru. Najlepsze będą miejsca delikatnie zacienione, lecz nie całkowicie! Dzięki temu uniknąć można nadmiernego przesychania materiału. Zostanie zapewniona też odpowiednia wilgotność oraz temperatura, a to wszystko sprzyja procesom przemiału. Należy mieć na uwadze, że jeżeli wystąpi długotrwała susza, należy regularnie podlewać pryzmę kompostową.

Jak zrobić kompost

W gotowym kompostowniku, na samym dnie należy ułożyć warstwę drenażową – taka składać się może ze średnich gałęzi. Kolejno to wyłożenie warstwy torfu lub ewentualnie starego kompostu, jeżeli taki posiadamy. Elementy te, będą odpowiedzialne za wchłanianie wilgoci. Po wykonaniu powyższych czynności zawartość kompostownika można uzupełnić o np. odpady organiczne itp.

Warto wiedzieć, że do kompostu, świetnie nadają się pokruszone skorupki jaj – bardzo dobrze poprawiają jakość nawozu. Aby przyspieszyć kompostowanie, wprowadzić można dżdżownice. Te zazwyczaj same trafiają do pryzmy, lecz można zwabić je wyłożonymi na wierzchu owocami. Robaki tworzą w pryzmie tunele i przerabiają materię organiczną. Proces ten przekłada się na skuteczne napowietrzenie pryzmy – to zaś ograniczy przykry zapach i niekorzystną fermentację beztlenową.

Co ponadto można wrzucać do kompostownika? Oprócz wymienionych elementów można umieścić tam także skoszoną trawę, liście, kwiaty, korę drzew, trociny itp.

Jak szybko wykorzystać gotowy kompost

W przypadku, kiedy zechcemy szybko zużywać przygotowywany kompost, należy mieć na uwadzę, aby rozdrabniać odpady. Przełoży się to na krótszy czas ich rozkładu.

Co ważne, nie wszystkie odpady organiczne i nie tylko nadają się do użycia w kompostowniku. Nie należy wrzucać np. resztek ryb, mięsa, czy też rozmaite przedmioty metalowe, szklane, kawałki drewna, lub nawet papieru z nadrukami.

Kompostownik domowy, a rodzaje i proces kompostowania

Rozróżnić można dwa rodzaje, kompostowanie pasywne na zimno i aktywne na gorąco. Poniżej opis każdego z nich.

Kompostowanie pasywne na zimno

Przypadek ten wiąże się z tym, że proces rozkładu nie jest kontrolowany i korygowany. Sposób ten stosuje się zarówno w przypadku klasycznych kompostowników, jak i luźnej pryzmy kompostowej. Metoda ta wyróżnia się stosunkowo wolnym rozkładem materiałów w niskiej temperaturze. To niesie za sobą możliwość wystąpienia beztlenowych procesów gnilnych – należy na to zwrócić uwagę. Sposób ten nie niszczy również nasion i różnych chorobotwórczych organizmów.

Kompostowanie aktywne na gorąco

Ten sposób wiąże się ze stałym monitorowaniem przebieganiu procesu tworzenia się kompostu. W razie potrzeby należy go również korygować. Sam rozkład i dojrzewanie kompostu jest szybkie dzięki wysokiej temperaturze. Ta też przyczynia się do wyniszczania szkodliwych mikroorganizmów. Jeżeli chodzi o ryzyko powstawania beztlenowych procesów gnilnych – jest ono praktycznie niemożliwe.

Podsumowanie

Kompostownik domowy to świetna sprawa, szczególnie jeśli na działce, czy w przydomowym ogrodzie hodujemy rośliny, a gleba nie jest wystarczająco bogata w niezbędne składniki mineralne. Kompostownik ogrodowy może wykonany być z wielu materiałów, jak i przybierać różne formy, aczkolwiek najlepiej iść z duchem ekologii i postawić na kompostownik z palet, czy drewniany, zamiast taki, chociażby z tworzywa sztucznego! Pamiętajmy jednak, że brak odpowiedniego zabezpieczenia przed warunkami atmosferycznymi, zmniejsza żywotność kompostownika! Bardzo ważne są też inne kwestie np. dotyczące kompostu – poruszone w poradniku!