Kiedy pęknięcia ścian są niebezpieczne?

Pęknięcia w ścianach, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku powinny budzić niepokój. O ile małe, słabo widoczne pęknięcia, nie powinny stanowić problemu i można naprawić je nawet własnoręcznie, o tyle szersze, są znacznie bardziej niebezpiecznie, a co gorsza mogą nieść poważne konsekwencje!

Warto wiedzieć, zatem, kiedy i które pęknięcia ścian są niebezpieczne, oraz w jaki sposób można naprawić popękane ściany. Czytając ten poradnik, dowiesz się istotnych rzeczy na temat pęknięć ścian! Przeczytaj go już teraz!

Dlaczego ściany pękają

Najczęstszym powodem pękania ścian, jest np. wybudowanie/usytuowanie domu na niewłaściwym gruncie (np. grząskim). Chodzi o to, że budynek nadmiernie, bądź nierównomiernie osiadł na gruncie. Aby zapobiec takim sytuacjom, należy przed rozpoczęciem budowy, poprawnie przygotować teren pod konstrukcję.

Jednak to nie jedyny powód, przez który na budynkach powstają różnego rodzaju pęknięcia. Innymi są np.:

• Infiltracja wody — elewacja, która jest nadwyrężona, a co za tym idzie popękana/uszkodzona, przepuszcza wodę, a szron, który kolejno powstaje, może rozsadzać ścianę, przez co powstają pęknięcia.

• Uszkodzenia, które mogą być bezpośrednie lub pośrednie. Na pierwsze wpływają rozmaite uderzenia, na drugie zaś np. trzęsienia ziemi.

• Prowadzenie robót budowlanych w niewielkiej odległości od konstrukcji — ciężkie maszyny, mogą spowodować ugięcie się gruntu, wywoływać wibracje itp., to zaś przekłada się na możliwość powstawania pęknięć na ścianach.

• Zastosowanie słabej jakości materiałów budowlanych — np. niewłaściwy skład zaprawy tynkarskiej. Wady mogą być też wywołane skurczem zaprawy tynkarskiej.

Źle wykonane (niechlujnie) prace budowlane — wszelkie niedociągnięcia mogą zagrażać całej konstrukcji domu, zaliczyć można zbyt szybkie wysychanie tynku i nie tylko.

Rodzaje pęknięć i kiedy pęknięcia ścian są niebezpieczne

Niewielkie, powierzchowne pęknięcia/rysy powstają dość często na budynkach. Można je np. zaobserwować na ścianach elewacyjnych, wewnętrznych, czy sufitach. Dopóki nie przekroczą one szerokości około 2 mm, nie ma za bardzo się czym przejmować. Takie pęknięcia jedynie psują estetykę budynku, lecz nie wpływają na samą konstrukcję.

Nie znaczy to jednak, że zawsze należy je bagatelizować. Przede wszystkim powstałe pęknięcia należy bacznie obserwować i sprawdzać, czy się nie pogłębiają. W razie konieczności należy szybko zareagować.

Ponadto można zdecydować się na szybkie naprawienie takich drobnych pęknięć, co przełoży się na brak wnikania wody w szczeliny, a kolejno w ścianę. Proces naprawy znajdziesz w dalszej części poradnika.

Pęknięcia niebezpieczne – na ścianach nośnych i nie tylko

Niebezpiecznymi pęknięciami ścian są te, których szerokość przekracza około 2 mm i występują np. na ścianach nośnych. Dodatkowo szczególnie groźnymi są pęknięcia przebiegające pionowo. Ogółem, jeżeli szczelna przebiega w niemal pionowy sposób na całej ścianie nośnej, lub na całej wysokości pomieszczenia, bądź jeżeli tworzy schodkowy zarys, jest to poważny powód do niepokoju.

Takie wady, najczęściej pojawiają się wskutek problemów z podłożem (glebą) lub kiedy występuje wada strukturalna w konstrukcji budynku. Pęknięcia, jak omawiane mogą świadczyć o rozchodzeniu się budynku, dlatego niezwłocznie należy podjąć działanie ich likwidacji. Do tego celu, niezbędna będzie fachowa pomoc.

Uwaga niebezpieczne – głębokie rysy sufitu, które przebiegają w poprzek belek, świadczą o ugięciu stropu!

Na sufitach bardzo często pojawiają się pęknięcia. Te, które przebiegają wzdłuż belek, czy płyt stropowych nie należą do groźnych i często stanowią jedynie wady estetyczne. Pojawienie się takich wad, stanowi tzw. klawiszowanie stropów belkowych (na profilach stalowych, bądź żelbetowych starszej generacji). Przy obciążeniu zmiennym, jak i braku odpowiedniego wiązania poprzecznego belki ulegają niezależnemu ugięciu.

Bardzo niebezpieczne są pęknięcia stropu przebiegające w poprzek belek. Szczególnie w pobliżu środka pomieszczenia. Często świadczą one o rozmaitych przeciążeniach, jak i ugięciu się stropu. Nie można ich lekceważyć także, kiedy pojawiają się blisko ścian, lub szczególnie kiedy towarzyszą im pękające ściany. Powodem takich zjawisk może być wystąpienie nadmiernych nacisków w strefie podporowej. Taka sytuacja, która nie zostanie w porę naprawiona, przełożyć się może na katastrofę budowlaną.

Warto wiedzieć także, że naprawa uszkodzonej konstrukcji stropowej wymaga wykorzystania niezbędnej technicznej dokumentacji projektowej, w której znajdują się niezbędne informacji na dany temat (odciążenia, wzmocnienia). Nierzadko naprawa wiąże się również z wymianą całego stropu.

Naprawa pęknięć ścian – czy można i w jaki sposób naprawiać pękające ściany

Przede wszystkim, to, w jaki sposób będzie przebiegała naprawa, zależy od zaawansowania zaistniałych pęknięć. Delikatne rysy, można zlikwidować samemu. Do tego celu wymagane będzie oczyszczenie danej szczeliny z zanieczyszczeń, kurzu, pyłu itp. Następnie pękniętą szczelinę należy dokładnie wypełnić masą szpachlową. 

Masa najlepiej, aby była dobrana do rodzaju tynku. Dlatego warto wiedzieć, że inną masę szpachlową stosuje się do tynku cementowego, a inną np. do tynku gipsowego.

Po wyschnięciu masy należy przetrzeć ją papierem ściernym (gradacja 100-150) w celu wyszlifowania. Na sam koniec, naprawioną powierzchnię należy pomalować.

Kiedy na danej ścianie widnieje nieco większe pęknięcie, naprawia się go za pomocą zaprawy klejącej, którą wciska się w szczelinę zwilżoną ówcześnie wodą. W zaprawę wtapia się taśmę naprawczą bądź siatkę z włókna szklanego. Takie działanie ma na celu wzmocnienie powierzchni ściany i całej naprawy.

Do usuwania pęknięć w ścianach poleca się również użycia akrylu szpachlowego w kartuszach. Po nałożeniu szpachlę akrylową wyrównuje się np. metalową pacą.

Jak naprawiać groźne pęknięcia ścian np. na tynku elewacyjnym

W takich przypadkach zadanie to poleca się zlecać fachowcom. Wykwalifikowany i przeszkolony w danym zakresie ekspert oceni skalę zagrożenia i dobierze odpowiedni sposób naprawy zaistniałych szkód. Często, firmy zajmujące się naprawami omawianych pęknięć, do usuwania wad wykorzystują proces tzw. szycia muru. Jest to spajanie pękniętej ściany za pomocą metalowych klamer.

W niektórych przypadkach to nie wystarcza i przymusem może być podniesienie, jak i wypoziomowanie fundamentów. Po takim zabiegu zazwyczaj nie obserwuje się już powstawania groźnych pęknięć na danym budynku, a możliwe są jedynie drobniejsze (pęknięcia włoskowate) – zazwyczaj niegroźne.

Podsumowanie

Pęknięcia ścian, nie zawsze muszą oznaczać coś poważnego. Jeżeli jednak są one szersze niż około 2 mm, poza tym, jeżeli przebiegają w sposób, jak wspomniany w poradniku, należy niezwłocznie zareagować. Szybka reakcja może zapobiec niebezpieczeństwu, niewątpliwie na które omawiane pęknięcia się przekładają!

Pamiętaj też, że niewielkie rysy, można naprawić samemu, jednak kiedy pęknięta ściana posiada szerokie szczeliny biegnące niemal pionowo — skorzystaj z pomocy fachowców!