Popularne rodzaje tynków – wszystko co musisz wiedzieć!

Tynk to warstwa stwardniałej masy zabezpieczająca powierzchnię sufitów, ścian oraz elementów architektonicznych zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków. We wnętrzach tynk pełni funkcję ochronną, a czasami dekoracyjną. Dobór odpowiedniego produktu powinien być uzależniony od materiału, z jakiego zostały wykonane ściany i spoiwa muru.

Co jeszcze warto wiedzieć o tynkach? Które rodzaje tynków są najbardziej popularne? Sprawdź!

Czym jest tynk? Definicja tynku

Z uwagi na przeznaczenie wyróżnić możemy dwa rodzaje zapraw – zaprawy murarskie i tynkarskie. Zaprawy tynkarskie powszechnie nazywane tynkami to mieszaniny, w skład których wchodzą spoiwa, woda, kruszywa oraz dodatki.

Pokrywa się nimi powierzchnię ścian wewnętrznych oraz zewnętrznych, stropów, belek czy filarów i wielu innych elementów wykończeniowych oraz konstrukcyjnych. Tynk stosuje się także pod elementy wymagające gładkiego podłoża, takie jak np. płytki ceramiczne czy płyty styropianowe.

Podział tynków – co warto wiedzieć?

Klasyfikacja tynków może odnosić się nie tylko do konkretnego typu czy rodzaju tynku, ale również do zastosowania czy nanoszenia. W zależności od rodzaju zaprawy użytej do tynkowania wyodrębnić można:

• tynki gipsowe,
• tynki cementowe,
• tynki wapienne,
• tynki gliniane,
• tynk dekoracyjny,
• tynki cementowo-wapienne,
• tynki cementowo-gliniane,
• tynki gipsowo-wapienne,
• tynk gliniano-gipsowy.

Ponadto tynki sklasyfikować można ze względu na ich parametry. Wówczas mówimy o tynkach zwykłych, tynkach szlachetnych oraz tynkach specjalnych. Dzielimy je również na zewnętrzne i wewnętrzne oraz na maszynowe i ręczne. Ręczne nakładanie tynków odbywa się za pomocą pac i kielni. Natomiast tynki maszynowe to te, które przeznaczone są do nakładania maszynowego (nakładania agregatem tynkarskim).

Tynki – klasyfikacja ze względu na liczbę warstw zaprawy

Jednym z kryterium klasyfikacji tynków jest również określenie właściwości oraz liczby warstw zaprawy.

• Tynki jednowarstwowe (surowe) – stosuje się je bezpośrednio na podłoże. Wykorzystywane są do zabezpieczania ścian w pomieszczeniach gospodarczych, piwnicach czy na strychach. Jednowarstwowe otynkowanie sprawia, że ściany mają szorstką fakturę. Grubość tynku wyznaczana jest za pomocą listew i sznurka. Takie działanie pozwala nam kontrolować wyrównanie nakładanego produktu.
• Tynki dwuwarstwowe – złożone są z warstwy obrzutki i warstwy górnej, czyli narzutowej. Obrzutka zapewnia odpowiednią przyczepność warstwy górnej. Wykonanie warstwy narzutowej bywa trudne i czasochłonne, dlatego jeżeli nie mamy odpowiedniej wprawy, warto o pomoc poprosić specjalistę. Niepoprawne wykonanie narzutu bywa przyczyną odpadania zaprawy.
• Tynki trójwarstwowe – złożone są z warstwy obrzutowej, narzutowej oraz z gładzi. Dzięki warstwie zewnętrznej uzyskujemy gładki tynk, którego powierzchnia jest równa i przygotowana do malowania, położenia tynku dekoracyjnego lub gładzi gipsowej.

Do czasu wyschnięcia tynków musimy odpowiednio wietrzyć pomieszczenia i dbać o to, aby tynkowane powierzchnie nie były narażone na promieniowanie słoneczne. Zbyt szybkie wysychanie może prowadzić do pęknięć. Czas, w jakim wysychają dane produkty, zależy od grubości warstwy nakładanej oraz od rodzaju podłoża.

Najpopularniejsze rodzaje tynków wewnętrznych – charakterystyka

Spośród najpopularniejszych rodzajów tynków wyróżnić można tynk cementowo-wapienny, tynk wapienny, tynk gipsowy oraz tynki gliniane i dekoracyjne.

Tynki cementowo-wapienne

To rodzaj tynku, który wrócił do łask dzięki możliwości obróbki maszynowej. Spośród tego rodzaju tynków wewnętrznych rozróżnić możemy tynki z większą zawartością cementu lub wapna. Częściej jednak występują pod postacią produktów cementowo-wapiennych, co wskazuje na przewagę spoiwa cementowego. Tynki cementowo-wapienne wiążą szybko.

Tynk cementowy jest odporny na działanie wilgoci i ma dużą odporność mechaniczną. Nie jest jednak aż tak paroprzepuszczalny jak tynki gliniane czy gipsowe. Można go stosować w każdym rodzaju pomieszczeń. Tynki cementowo-wapienne najczęściej występują w postaci drobnoziarnistej lub gruboziarnistej. Poszczególne odmiany różnią się też rodzajem kruszywa i dodatkami poprawiającymi urabialność

Tynki wapienne

To jedne z popularniejszych tynków wewnętrznych. Składnikiem tynków wapiennych jest wapno hydratyzowane. Gotowe, suche mieszanki posiadają w składzie także kruszywo mineralne, różne domieszki i ewentualnie barwniki. Takie tynki wiążą długo, dlatego nie trzeba nakładać ich bardzo szybko. Tego rodzaju produkty są odporne na kurczenie podczas schnięcia, co zmniejsza ryzyko pękania.

Produkty wapienne nie są tak odporne na uszkodzenia, jak cementowo-wapienne, ale z powodzeniem można nakładać je na stare tynki. Ponadto regulują wilgotność powietrza i są doskonałym podłożem pod farby mineralne. Zaprawy te dobrze się urabia i w prosty sposób można nadać im fakturę np. kornika czy baranka.

Co więcej, można stosować je na podłożach używanych do wznoszenia ścian, w tym na cegłach czy pustakach ceramicznych. Podkładem może być też beton komórkowy. Produkt ten równie dobrze sprawdzą się na betonie zwykłym. Ściana musi być sucha, czysta i nie może się kruszyć. Warto jednak wiedzieć, że tynki wapienne są mało odporne na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego, jeżeli nie będą posiadały domieszek zwiększających odporność na warunki atmosferyczne, lepiej zrezygnować z nakładania ich na zewnątrz.

Tynki gipsowe maszynowe i tynki gipsowe ręczne

Gips wiąże najszybciej (dochodzi do szybkiego utwardzenia i wyschnięcia powierzchni), dlatego większość tynków gipsowych jest tynkami maszynowymi. Z uwagi na szybki czas wiązania materiał należy nałożyć, rozprowadzić i zatrzeć bardzo sprawnie.

W skład tynków gipsowych najczęściej wchodzi wysokiej jakości gips, kruszywo kalibrowane i wiele uszlachetniających dodatków. Takie produkty zazwyczaj bazują na gipsie budowlanym lub tynkarskim. Na rynku dostępne są też tynki gipsowe o podwyższonej twardości. Ręczne tynki gipsowe zawierają dodatki, które wydłużają czas wiązania, dzięki czemu mamy więcej czasu na ręczną obróbkę.

Tynki gipsowe pozwalają uzyskać równe i gładkie powierzchnie. Ponadto stwarzają całkiem korzystny mikroklimat, dzięki zdolności regulacji powietrza. Tynki gipsowe poleca się do niewielkich powierzchni i do pomieszczeń suchych (nie zaleca się stosowania ich we wnętrzach o podwyższonej wilgotności, szczególnie gdy wilgotność utrzymuje się na stałe na wysokim poziomie).

Tynk gipsowy dobrze izoluje ciepło i jest ognioodporny. Taki produkt warto wybrać do zastosowań wewnętrznych. Będzie dobrym podłożem pod powłoki malarskie.

Tynki gliniane

Za ich położeniem przemawia wyjątkowy klimat. Glina jest spoiwem, które nie ma zamkniętego czasu wiązania. Zamoczenie takiego tynku wodą pozwala na powrót do stanu plastycznego, dzięki czemu można go ponownie obrabiać nawet po latach. Tynk gliniany świetnie reguluje mikroklimat (pochłania nadmiar wilgoci i ma zdolności absorpcyjne).

Współczesne tynki gliniane nadają się też do nakładania agregatem. Takie produkty można stosować zarówno na tradycyjne mury ze spoinami, jak i na mury ceglane i z ceramiki poryzowanej. Gliniany tynk podnosi komfort cieplny.

Tynki dekoracyjne

Tynki ozdobne, to specjalne masy, które pozwalają nam na tworzenie wybranych wzorów i faktur. Dzięki nim na powierzchni ściany można wykonać ciekawe wzory inspirowane różnego rodzaju materiałami. Tynki ozdobne pozwolą nam idealnie dopasować wygląd ścian do charakteru pomieszczeń mieszkalnych.

Spośród tynków dekoracyjnych wyróżnić można tynki zacierane, ciągnione, strukturalne, mozaikowe, tynki typu Stiuk czy tynki japońskie.

Podsumowanie

Zaprawy tynkarskie można podzielić na wiele rodzajów, uwzględniając różne parametry i czynniki. Spośród najpopularniejszych tynków wyodrębnić można różne rodzaje tynków gipsowych, tynki wapienne i cementowo-wapienne (spośród tynków cementowo-wapiennych wyodrębniamy produkty gruboziarniste i drobnoziarniste) oraz gliniane i dekoracyjne. Ponadto tynki można sklasyfikować z uwagi na liczbę warstw zaprawy czy sposób nakładania.

Decydując się na wybór odpowiedniej zaprawy, pod uwagę należy wziąć przeznaczenie pomieszczeń, ostateczny sposób wykończenia ścian czy rodzaj podłoża. Jeżeli nie wiemy, jaki tynk powinniśmy wybrać, warto zasięgnąć porady specjalisty!